top of page
Ara

İş Kazası: Yasal Haklar ve Tazminatlar

Güncelleme tarihi: 16 Ara 2024


iş kazası avukatı
iş kazası avukatı

İş Kazası

Çalışma hayatında sıkça karşılaşılan iş kazası, işçinin bedensel veya ruhsal zarar görmesine ve hatta ölümle sonuçlanabilen bir olaydır. Bu yazımızda, iş kazası yaşandığında işçinin yapması gerekenler, iş kazası durumlarında işçiye tanınan yasal haklar ve tazminatlar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.


İş Kazası Nedir? Hangi Durumlar İş Kazası Sayılır?

İş kazası, bir iş yerinde veya iş ile bağlantılı bir ortamda meydana gelen, işçinin bedensel ya da ruhsal zarar görmesine yol açan olaylardır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre iş kazası sayılan durumlar şunlardır:

  • İşyerinde meydana gelen kazalar,

  • İşverenin görevlendirmesiyle dışarıda gerçekleşen kazalar,

  • İşyerinin sağladığı taşıtla işe gidip gelirken yaşanan kazalar,

  • Emziren kadının çocuğuna süt vermek için ayrıldığı sürelerde meydana gelen kazalar.


Bu gibi durumlarda meydana gelen kazalar, iş kazası olarak kabul edilir. İş kazası, iş güvenliği açısından önemli bir konu olup, işverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda işçiye tazminat hakkı doğar.


İş Kazası ve İşverenin Yükümlülükleri

İş kazasının gerçekleşmesinin ardından, işverenin işçisini gözetme yükümlülüğü devreye girer. İşveren, işçinin çalıştığı ortamda karşılaşabileceği risklere karşı gerekli önlemleri almalı ve iş kazalarının önlenmesi için tedbirler almalıdır. İşverenin bu yükümlülüğü ihlal etmesi durumunda, işçi tazminat talep edebilir.


İş Kazası Bildirimi ve SGK İşlemleri

İş kazasının işveren tarafından bildirilmesi, iş kazası tazminatının alınabilmesi için zorunludur. İş kazası bildirimi, iş kazasından sonraki 3 iş günü içinde SGK'ya yapılmalıdır. Bu bildirimde, iş kazası raporu, iş kazası formu ve işverenin kimlik bilgileri gereklidir. İş kazası bildirimi yapılmazsa, SGK iş kazasını tespit edemez ve işçi tazminat hakkı kazanamaz.


İş Kazasında Şikayetçi Olma

İş kazası geçiren işçi, kaza sonrası şikayetçi olmak ya da olmamak konusunda bir karar vermek durumundadır. Eğer işçi kazanın ardından şikayetçi olmazsa, iş kazası tazminat hakları daha sınırlı olabilir. Ancak, işçi kazadan sonra şikayetçi olmak isterse, gerek iş kazası tazminat davası açabilir, gerekse ceza davası yoluyla işverenin sorumluluğunu gündeme getirebilir. İş kazasında şikayetçi olmak, aynı zamanda iş güvenliği ihlalleri açısından işverenin cezai sorumluluğunu da tetikleyebilir.


İş Kazası Tespit Davası ve Geriye Dönük Bildirim

Bir iş kazası sonrası işveren, SGK’ya iş kazasını bildirirken zamanında ve doğru bir bildirim yapmamış olabilir. Bu durumda işçi, geriye dönük iş kazası bildirimi talep edebilir. Eğer iş kazası bildirimi yapılmazsa veya hatalı yapılırsa, işçi iş kazası tespit davası açarak, kazanın iş kazası olarak kabul edilmesini sağlayabilir. Bu dava, hem iş kazasının tespiti hem de işçiye hak kazandıracak tazminatların ödenmesi için önemlidir.


İş Kazasının Maddi ve Manevi Sonuçları

İş kazalarının işçiler üzerinde hem maddi hem de manevi birçok olumsuz sonucu olabilir:

  • Maddi Sonuçlar: İşçinin tedavi masrafları, iş göremezlik nedeniyle kaybettiği kazanç ve iş kazasının işçinin yaşam kalitesine etkisi.

  • Manevi Sonuçlar: Kişilik haklarına zarar, psikolojik travmalar ve kazanın işçinin ailesine veya yakınlarına olan etkileri.


İş Kazası Sonrası Yapılması Gerekenler

İş kazası geçiren bir işçinin yapması gerekenler şunlardır:

  1. İş kazası bildirimi: Olayın hemen ardından işverene bildirilmelidir.

  2. SGK bildirimi: İş kazası SGK’ya bildirilmelidir.

  3. İş göremezlik raporu alınmalıdır.

  4. Tazminat talepleri için dava açılmalıdır.


İş Kazası Geçiren İşçinin Yasal Hakları

İş kazası sonucunda işçiye maddi tazminat ve manevi tazminat hakları doğar. Bu haklar arasında şunlar bulunur:

  • Geçici İş Göremezlik Tazminatı: İşçi, kaza nedeniyle çalışamayacak durumda ise, kaybettiği kazancı telafi etmek amacıyla geçici iş göremezlik tazminatı alabilir.

  • Sürekli İş Göremezlik Tazminatı: Kalıcı sakatlık, maluliyet durumunda işçi, sakatlık oranına göre tazminata hak kazanır.

  • Manevi Tazminat: İş kazasının işçinin psikolojik sağlığı üzerinde yarattığı olumsuz etkiler için manevi tazminat talep edilebilir.


İş Kazası Sonrası Tazminatlar

İş kazası tazminatları şu şekilde sıralanabilir:

  • Geçici İş Göremezlik Tazminatı: İş kazası nedeniyle geçici olarak çalışamayan işçi, bu tazminatla kazanç kaybını telafi eder.

  • Sürekli İş Göremezlik Tazminatı: Kalıcı sakatlık durumunda, işçi maluliyet oranına göre tazminat alır.

  • Destekten Yoksun Kalma Tazminatı: İş kazası sonucu hayatını kaybeden işçinin yakınları (eşi, çocukları vb.) işverenden destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilir.


İş Kazası Tazminat Hesaplama

İş kazası sonrası işçinin alacağı tazminat hesaplaması, birçok faktöre dayanır. İş kazası tazminat hesaplama sürecinde, işçinin maluliyet oranı, işçinin yaşı (bakiye ömür vs.), işverenin kusur oranı gibi unsurlar dikkate alınır. Ayrıca, işçinin kazanç kaybı ve tedavi masrafları da hesaplamaya dahil edilir. Bu hesaplama, işçinin ne kadar tazminat alacağı konusunda belirleyici bir rol oynar.


Sonuç

İş kazaları, hem işçinin hem de ailesinin hayatını derinden etkileyebilir. SGK iş kazası bildirimi, tazminatların alınabilmesi için çok önemli bir adımdır. İş kazası sonucu işçinin tazminat talepleri, yasal süreçler aracılığıyla yerine getirilebilir. İşverenlerin, iş güvenliği önlemlerini en üst düzeyde tutması iş kazalarını önlemede büyük bir rol oynar.

0 yorum

Hozzászólások


bottom of page