top of page
Ara

Türk Hukukunda Davacının veya Davalının Ölümü



Davacının ölümü, hukuki ihtilafın devamı ve sona erdirilmesi açısından çok önemli bir olay olup, davanın niteliğine göre farklı hukuki sonuçlar doğurabilir. Türk Hukuku’nda davacının veya davalının ölümü, davanın tarafları ve mahkeme açısından belirli prosedürlerin izlenmesini gerektirir. Bu makalede, davacının ölümü halindeki hukuki durumlar, ilgili kanuni düzenlemeler ve uygulamalar incelenecektir.

1. Davacının veya Davalının Ölümünün Hukuki Sonuçları

Davacının ölümü durumunda, davanın devam edip etmeyeceği öncelikle davanın niteliğine bağlıdır. Bu bağlamda, davalar iki ana gruba ayrılmaktadır:

a) Şahsa Bağlı Davalar

Davacının şahsıyla sıkı sıkıya bağlı olan davalar, davacının ölümüyle kendiliğinden sona erer. Örneğin:

  • Boşanma davaları,

  • Nişandan doğan maddi ve manevi tazminat davaları,

  • Kişilik haklarına ilişkin talepler.

Bu tür davalarda, davacının ölümü nedeniyle mahkeme tarafından “dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığı” şeklinde bir karar verilmesi gerekmektedir.

b) Mirasçılara Geçen Davalar

Davacının malvarlığını veya malvarlığından doğan haklarını ilgilendiren davalar, mirasçılara intikal eder. Bu tür davalarda mahkeme, mirasçıların davaya katılımını sağlamak için gerekli işlemleri yapar.

2. Kanuni Düzenlemeler

Davacının ölümü ile ilgili hukuki düzenlemeler, Türk Medeni Kanunu (TMK), Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve ilgili mevzuatta yer almaktadır. Bu bağlamda önemli maddeler şunlardır:

  • TMK Madde 28: Gerçek kişiliğin sona ermesi, davacının mirasçılarına kalan hakların devrini düzenler.

  • HMK Madde 53: Taraflardan birinin ölmesi durumunda davanın yürüyüşü hakkında düzenleme getirir.

  • TMK Madde 640 ve devamı: Mirasçıların sorumluluğu ve hakları konularını kapsar.

3. Mahkeme Tarafından Yapılacak İşlemler

Davacının ölümü mahkemeye bildirildikten sonra mahkemenin yapacağı işlemler şunlardır:

  1. Davanın Durması: Mahkeme, davanın tarafı olan davacının ölümü halinde davayı durdurur.

  2. Mirasçıların Tespiti: Mirasçıların tespit edilmesi için veraset ilamı talep edilebilir.

  3. Mirasçılara Tebligat: Mahkeme, tespit edilen mirasçılara davaya devam edip etmeyeceklerini sorar.

  4. Davanın Devamı veya Sona Ermesi: Mirasçıların davaya devam etmek istemesi halinde, dava kaldığı yerden devam eder.

4. Mirasçıların Davaya Katılması

Mirasçıların davaya katılabilmesi için genellikle şu belgeler gereklidir:

  • Veraset ilamı,

  • Kimlik ve adres bilgileri,

  • Davaya devam talebi.

Mirasçıların davaya katılması durumunda, dava aynı şekilde yürütülmeye devam eder. Ancak mirasçıların talebi yoksa, mahkeme davanın düşmesine karar verebilir.

5. Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Davacının ölümü halinde uygulamada bazı sorunlarla karşılaşılabilir:

  • Mirasçıların tespitinde yaşanan zorluklar,

  • Mirasçıların davaya devam etme konusunda isteksizlikleri,

  • Davanın ölüm nedeniyle zamanaşımına uğraması.

Bu gibi durumlarda mahkeme, tarafların hukuki menfaatlerini dengede tutarak çözüm bulmaya çalışır.

6. Sonuç

Davacının ölümü, dava sürecini çeşitli açılardan etkileyen önemli bir olaydır. Bu durumda, davanın niteliğine göre şahsa bağlı haklar sona ererken, mirasçılara geçen haklarla ilgili davalar devam edebilir. Mahkemelerin ve tarafların bu süreçte hukuki prosedüre uygun davranmaları, davanın etkili ve adil bir şekilde yürütülmesi için önemlidir.


Avukat Türker Fatih ÇİÇEK

*Konuyla ilgili destek almak için iletişim numaralarımızdan bize ulaşabilirsiniz.


0 yorum

Comments


bottom of page