Meme Kanseri - ENHERTU İlaç İçin Kazandığımız Davanın Sonucu

T.C.

İSTANBUL

. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO : 2025/

KARAR NO : 2025/

DAVACI :

VEKİLİ : AV. TÜRKER FATİH ÇİÇEK

DAVALI : SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

VEKİLİ :

DAVANIN ÖZETİ : Davacı tarafından, kanser hastalığının tedavisi süresince kullanması gereken "ENHERTU" isimli ilaç bedelinin tedavi süresi boyunca kesinti yapılmaksızın karşılanması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Süreyyapaşa Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi'nin tarih ve sayılı işleminin; hukuka aykırı olduğu, meme kanseri tanılı hastalığının tedavisinde standart tedavi yöntemlerinin yetersiz kalması nedeniyle hekimi tarafından ENHERTU ticari isimli trastuzumab deruxtecan etken maddeli ilacın kullanılmasının uygun görüldüğü, söz konusu ilacın muadilinin bulunmadığı ve tedavi süresince kullanılması gerektiği, reçete edilen ilacın kullanımının Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanmış olan endikasyonlardan olduğu, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan ek bir izin alınmasına gerek bulunmadığı, ilaç bedellerinin davalı idarece kesinti yapılmaksızın ücretsiz karşılanmamasının sağlıklı yaşam hakkı ve sosyal devlet ilkesi ile bağdaşmadığı iddialarıyla iptali istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Usule ilişkin; davanın görev yönünden reddi gerektiği, yasal süresinde açılmadığı, esasa ilişkin; davacının ücretinin ödenmesini talep ettiği ilacın bedelinin, bedeli ödenecek ilaçlar listesinde ve Hasta Katılım Payından Muaf İlaçlar Listesinde bulunmadığından ödenemeyeceği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın ve yürütmenin durdurulması isteminin reddedilmesi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren İstanbul . İdare Mahkemesi'nce, davacı vekilinin 28.11.2025 tarihli beyan dilekçesiyle duruşma talebinden vazgeçildiğinden, duruşma yapılmaksızın dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:

Davalı idarenin davanın görev yönünden reddine karar verilmesine yönelik itirazının Mahkememizin 30/09/2025 tarihli ara kararı ile reddine karar verildiği görüldüğünden, bu itiraz hakkında yeniden değerlendirme yapılmayarak, usule ilişkin diğer itiraz ise yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi.

Dava, davacı tarafından, kanser hastalığının tedavisi süresince kullanması gereken "ENHERTU" isimli ilaç bedelinin tedavi süresi boyunca kesinti yapılmaksızın karşılanması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

T.C. Anayasası'nın 2. maddesinde, Devletimizin nitelikleri sayılırken sosyal bir hukuk devleti olduğu vurgulanmış; 5. maddesinde, Devletin temel amaç ve görevleri sayılarak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmakla görevli olduğu belirtilmiş; 17. maddesinin birinci fıkrasında ise, herkesin, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu kurala bağlanmıştır.

Öte yandan, Anayasa'nın 56. maddesinde de, Devletin, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak, tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenleyeceği; Devletin, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getireceği; 60. maddesinde; herkesin, sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu, Devletin, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alıp teşkilatı kuracağı; 65. maddesinde ise, Devlet, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek malî kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getireceği belirtilmiştir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 62. maddesinde; "Bu Kanun gereğince genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmak, genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak, Kurum için ise bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamak bir yükümlülüktür. Sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlandırılır. Bu Kanun kapsamındaki kişilere sağlanacak sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile kişilerden alınan primlerin tutarı arasında ilişki kurulamaz." hükmü, 63. maddesinde; "Genel sağlık sigortalısının ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlıklı kalmalarını; hastalanmaları halinde sağlıklarını kazanmalarını; iş kazası ile meslek hastalığı, hastalık ve analık sonucu tıbben gerekli görülen sağlık hizmetlerinin karşılanmasını, iş göremezlik hallerinin ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını temin etmek amacıyla Kurumca finansmanı sağlanacak sağlık hizmetleri şunlardır:

(...) b) Kişilerin hastalanmaları halinde ayakta veya yatarak; hekim tarafından yapılacak muayene, hekimin göreceği lüzum üzerine teşhis için gereken klinik muayeneler, laboratuvar tetkik ve tahlilleri ile diğer tanı yöntemleri, konulan teşhise dayalı olarak yapılacak tıbbi müdahale ve tedaviler, hasta takibi ve rehabilitasyon hizmetleri, organ, doku ve kök hücre nakline ve hücre tedavilerine yönelik sağlık hizmetleri, acil sağlık hizmetleri, ilgili kanunları gereğince sağlık meslek mensubu sayılanların hekimlerin kararı üzerine yapacakları tıbbi bakım ve tedaviler.

(...) f) Yukarıdaki bentler gereğince sağlanacak sağlık hizmetleriyle ilgili teşhis ve tedavileri için gerekli olabilecek kan ve kan ürünleri, kemik iliği, aşı, ilaç, ortez, protez, tıbbî araç ve gereç, kişi kullanımına mahsus tıbbî cihaz, tıbbî sarf, iyileştirici nitelikteki tıbbî sarf malzemelerinin sağlanması, takılması, garanti süresi sonrası bakımı, onarılması ve yenilenmesi hizmetleri(...)" hükmü yer almaktadır.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından, kanser hastalığının tedavisi süresince kullanması gereken "ENHERTU" isimli ilaç bedelinin tedavi süresi boyunca kesinti yapılmaksızın karşılanması istemiyle 17/07/2025 tarihinde davalı idareye başvuru yapıldığı, bahse konu başvurunun İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Süreyyapaşa Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezinin 22/07/2025 tarih ve 122708540 sayılı işlemiyle reddi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Uyuşmazlıkta, davacıya kanser tanısı konulduğu, rahatsızlığının tedavisinin yapıldığı hastanede görevli uzmanlar tarafından davacıya "ENHERTU" isimli ilacın kullanımının uygun olacağının belirlendiği, davacı tarafından önerilen söz konusu ilacın temini için davalı idareye başvurulduğu görülmektedir.

Bu durumda, davacının tedavisinin planlanmasında ve bu tedavide uygulanacak ilacın belirlenmesi noktasında, tedavisinin yapıldığı sağlık kurumunun (ya da hekimin) sorumluluğu bulunmakta olup, talep edilen ilacın kullanılmasında ve kullanılması sonrasında çıkacak sonuç ile bu ilacın kullanımının gerekip gerekmediği hususundaki sorumluluğun, tedaviyi planlayan ve talepte bulunan sağlık kurumunda olduğundan, Anayasanın 56. maddesi uyarınca söz konusu ilacın temininin idarece yerine getirilmesi gerektiği, anılan ilacın kullanımının Sağlık Bakanlığı Türkiye Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumunca kabul edildiği, söz konusu ilaca eşdeğer ücretsiz karşılanan bir ilacın bulunmadığı hususu da dikkate alındığında, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmanın genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak olduğu ve bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamanın davalı idarenin yükümlülüğünde olduğu sonucuna varıldığından, davacının ilacın ücretsiz karşılanması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle;

1-Dava konusu işlemin iptaline,

2-Aşağıda dökümü yapılan 2.543,20-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 30.000,00-TL avukatlık ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine,

3-Artan posta avansının talep edilmesi halinde derhal, talep edilmemesi halinde ise bu kararın kesinleşmesinden sonra re'sen davacıya iadesine,

4-Kararın taraflara tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde İstanbul Bölge İdare Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere, 28/11/2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan Üye Üye

e-imzalıdır e-imzalıdır e-imzalıdır